สภาพทั่วไปและข้อมูลพื้นฐาน
สภาพทั่วไป
ที่ตั้งและอาณาเขต
ตำบลลานบ่า มีหมู่บ้านทั้งหมด 18 หมู่บ้าน ตั้งอยู่ในเขตอำเภอหล่มสัก จังหวัดเพชรบูรณ์ มีระยะทางห่างจากอำเภอหล่มสัก ประมาณ 15 กิโลเมตร และมีอาณาเขตติดต่อพื้นที่ใกล้เคียง ดังนี้
อาณาเขตติดต่อ
| ทิศเหนือ | ติดต่อกับ | ตำบลหนองไขว่, ตำบลปากดุก อำเภอหล่มสัก |
| ทิศใต้ | ติดต่อกับ | ตำบลบุ่งคล้า, ตำบลบ้านไร่ อำเภอหล่มสัก |
| ทิศตะวันออก | ติดต่อกับ | ตำบลปากดุก อำเภอหล่มสัก |
| ทิศตะวันตก | ติดต่อกับ | ตำบลน้ำชุน, ตำบลบุ่งน้ำเต้า อำเภอหล่มสัก |
ลักษณะภูมิอากาศ
ตำบลลานบ่าอยู่ในพื้นที่ที่อยู่สูงกว่าระดับน้ำทะเล 144 เมตร ลักษณะอากาศเปลี่ยนแปลงไปตามฤดูกาล ซึ่งสามารถแบ่งออกได้เป็น 3 ฤดู ดังนี้
| ฤดูร้อน | อยู่ในช่วงเดือนกุมภาพันธ์ถึงพฤษภาคม ลักษณะอากาศจะร้อนและแห้งแล้ง บ้างครั้งเกิดพายุฤดูร้อนทำให้เกิดฝนตก อากาศร้อนมีอุณหภูมิสูงสุดเฉลี่ย 35-39 องศาเซลเซียส |
| ฤดูฝน | อยู่ในช่วงเดือนพฤษภาคมถึงตุลาคม มีฝนตกเฉลี่ยประมาณ 911.20 มิลลิเมตร |
| ฤดูหนาว | เริ่มตั้งแต่กลางเดือนตุลาคมถึงเดือนกุมภาพันธ์ เป็นช่วงเปลี่ยนฤดูจากฤดูฝนเป็น ฤดูหนาว อากาศแปรปรวนไม่แน่นอน อาจเริ่มมีอากาศเย็นหรืออาจยังมีฝนฟ้าคะนอง อากาศหนาว อุณภูมิต่ำสุดเฉลี่ย 10-15 องศาเซลเซียส |
** ข้อมูลจากสถานีตรวจอากาศหล่มสัก จังหวัดเพชรบูรณ์ พ.ศ. 2561
จำนวนประชากรในตำบล
จำนวนประชากรแยกรายหมู่บ้าน (ข้อมูลความจำเป็นพื้นฐานระดับตำบล ปี 2562)
| จำนวนประชากร (คน) | |||||
| หมู่ที่ | ชื่อหมู่บ้าน | ชาย | หญิง | รวม | จำนวนครัวเรือน |
| 1 | บ้านโนนทอง | 129 | 151 | 280 | 81 |
| 2 | บ้านหนองโก | 172 | 186 | 358 | 114 |
| 3 | บ้านวังโป่ง | 191 | 212 | 403 | 94 |
| 4 | บ้านร่องดู่ | 199 | 209 | 408 | 103 |
| 5 | บ้านท่าขาม | 252 | 271 | 523 | 117 |
| 6 | บ้านลานบ่า | 209 | 213 | 422 | 213 |
| 7 | บ้านจางวาง | 195 | 237 | 432 | 129 |
| 8 | บ้านคลองสีฟัน | 317 | 323 | 640 | 155 |
| 9 | บ้านคลองบง | 106 | 99 | 205 | 66 |
| 10 | บ้านดงเหมือง | 154 | 152 | 306 | 122 |
| 11 | บ้านงิ้วงาม | 250 | 238 | 488 | 122 |
| 12 | บ้านท่าใหม่ | 172 | 180 | 352 | 79 |
| 13 | บ้านไทรหย่อน | 196 | 206 | 402 | 97 |
| 14 | บ้านไร่พัฒนา | 257 | 267 | 524 | 145 |
| 15 | บ้านหนองปักแรด | 62 | 69 | 131 | 33 |
| 16 | บ้านลานบ่าพัฒนา | 234 | 260 | 494 | 126 |
| 17 | บ้านสักหลง | 93 | 95 | 188 | 46 |
| 18 | บ้านจางวางพัฒนา | 159 | 179 | 338 | 107 |
| รวม | 3,347 | 3,547 | 6,894 | 1,852 | |
สภาพสังคม
การศึกษา
จากการสำรวจข้อมูลพื้นฐานพบว่า ประชากรอายุ 15-59 ปีเต็ม ร้อยละ 100 อ่าน เขียนภาษาไทยและคิดเลขอย่างง่ายได้ ไม่ผ่านเกณฑ์ร้อยละ 0.00 เด็กอายุ 6-14 ปี ร้อยละ 100 ได้รับการศึกษาภาคบังคับ 9 ปี ด้านการศึกษาอยู่ในเกณฑ์ที่ดี
ตารางแสดงระดับการศึกษา (ข้อมูลความจำเป็นพื้นฐานระดับตำบล ปี 2562)
| การศึกษา | ชาย (คน) | หญิง (คน) | รวม (คน) |
| ไม่เคยศึกษา | 87 | 69 | 156 |
| อนุบาล/ศูนย์เด็กเล็ก | 70 | 60 | 130 |
| ต่ำกว่าชั้นประถม | 184 | 195 | 379 |
| ประถม | 1,570 | 1,743 | 3,313 |
| ม.ต้น | 607 | 461 | 1,068 |
| ม.ปลาย | 444 | 475 | 919 |
| อนุปริญญา หรือเทียบเท่า หรือ ปวส. | 111 | 78 | 189 |
| ป.ตรี หรือเทียบเท่า | 253 | 438 | 691 |
| สูงกว่าปริญญาตรี | 21 | 28 | 49 |
| รวม | 3,347 | 3,547 | 6,894 |
ตารางแสดงข้อมูลสถานศึกษาและจำนวนนักเรียนในพื้นที่ตำบลลานบ่า
| ศพด. / โรงเรียน | จำนวนครูผู้สอน (คน) | จำนวนนักเรียน (คน) |
| 1. ศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก อบต.ลานบ่า | 3 | 39 |
| 2. โรงเรียนสังกัด สพฐ. ในเขตตำบลลานบ่า | ||
| 2.1 โรงเรียนบ้านคลองสีฟัน | 6 | 42 |
| 2.2 โรงเรียนบ้านจางวาง | 3 | 18 |
| 2.3 โรงเรียนบ้านท่าขาม | 15 | 127 |
| 2.4 โรงเรียนบ้านนครเดิด | 3 | 9 |
| 2.5 โรงเรียนบ้านร่องดู่ | 3 | 24 |
| 2.6 โรงเรียนบ้านลานบ่า | 6 | 38 |
| รวม | 39 | 297 |
สาธารณสุข
จากการสำรวจข้อมูลพื้นฐานพบว่า มีการคัดกรองสุขภาพให้กับประชาชนกลุ่มเสี่ยง โรคที่เป็นปัญหาเรื้อรังของประชากรในชุมชน 3 อันดับแรก ได้แก่ โรคความดัน ภูมิแพ้ เบาหวาน ปัญหาคือประชาชนบางรายไม่ยอมไปคัดกรองหรือตรวจสุขภาพประจำปี การแก้ไขปัญหา คือ หน่วยงานสาธารณสุข โรงพยาบาล ได้จัดกิจกรรมร่วมมือกันรณรงค์ให้ชุมชนเห็นความสำคัญในเรื่องนี้ซึ่งก็ได้ผลในระดับหนึ่ง ประชาชนให้ความร่วมมือเป็นอย่างดี แต่ต้องเป็นการดำเนินการอย่างต่อเนื่องเป็นประจำทุกปี สำหรับเด็กแรกเกิดถึง 6 ปี ผู้ปกครองสามารถเลี้ยงดูตรงตามเกณฑ์มาตรฐาน จากการสำรวจข้อมูลพื้นฐาน บางครัวเรือนมีการใช้ยาเพื่อบำบัดอาการเจ็บป่วยที่ไม่เหมาะสม การออกกำลังกายยังไม่สม่ำเสมอและประชากรส่วนมากไม่ได้รับการตรวจสุขภาพ
กลุ่ม/หน่วยงานด้านสาธารณสุข
| โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล - รพ.สต. ลานบ่า - สถานีอนามัยเฉลิมพระเกียรติบ้านงิ้วงาม | จำนวน 2 แห่ง |
| ศูนย์ระบบบริการการแพทย์ฉุกเฉิน อบต.ลานบ่า | จำนวน 1 แห่ง |
| กลุ่มอาสาสมัครสาธารณสุขมูลฐาน (อสม.) | จำนวน 187 คน |
สถานที่/ศูนย์ รักษาความปลอดภัยในชีวิตและทรัพย์สิน และช่วยเหลือเบื้องต้น
| ตู้ยามตำรวจ | จำนวน 1 แห่ง |
| ศูนย์ปฏิบัติการระบบการแพทย์ฉุกเฉิน อบต.ลานบ่า | จำนวน 1 แห่ง |
| ศูนย์ อปพร. อบต.ลานบ่า | จำนวน 1 แห่ง - สมาชิก อปพร. จำนวน 175 คน |
ศาสนา
| ศาสนาพุทธ | จำนวน 7,461 คน คิดเป็นร้อยละ 99.52 |
| ศาสนาคริสต์ | จำนวน 32 คน คิดเป็นร้อยละ 0.46 |
| อื่น (ไม่ระบุ) | จำนวน 1 คน คิดเป็นร้อยละ 0.01 |
มีวัด 7 แห่ง สำนักสงฆ์ 5 แห่ง รวม 12 แห่ง ดังนี้
| 1. วัดใหม่ประทานพร หมู่ที่ 3 2. วัดเทพประทานพร หมู่ที่ 4 3. สำนักปฏิบัติธรรมท่าทอง (บ้านท่าขาม) หมู่ที่ 5 4. วัดโพธิ์กลาง หมู่ที่ 7 5. วัดเกาะสวรรค์ หมู่ที่ 8 6. วัดเวฬุวัน หมู่ที่ 9 | 7. วัดนครเดิด หมู่ที่ 10 8. วัดพรศรัทธาราม หมู่ที่ 11 9. สำนักสงฆ์หมื่นแก้วทุ่งนาทาม หมู่ที่ 11 10. สำนักสงฆ์ราษฎร์สามัคคี หมู่ที่ 12 11. สำนักสงฆ์เทพนิมิตพัฒนาราม หมู่ที่ 14 12. วัดราชธานี หมู่ที่ 16 |
ประเพณีและงานประจำปี
| 1. ประเพณีสงกรานต์ เดือนเมษายน 2. ทำบุญเบิกบ้าน เดือนพฤษภาคม 3. งานบวงสรวงเจ้าแม่สิงขรเทวี เดือนพฤศจิกายน 4. ประเพณีลอยกระทง เดือนพฤศจิกายน 5. วันเข้าพรรษา ออกพรรษา ช่วงเดือนกรกฎาคม-พฤศจิกายน |
ภูมิปัญญาท้องถิ่น ภาษาถิ่น
ตำบลลานบ่ามีภาษาถิ่น เรียกว่า ภาษาหล่ม
สินค้าพื้นเมืองและของที่ระลึก
สินค้าของฝากของตำบลลานบ่าที่ขึ้นชื่อ คือ ส้มโอ
บริการพื้นฐาน/สาธารณูปโภค
การคมนาคม
ปัจจุบันตำบลลานบ่ามีเส้นทางคมนาคม ดังนี้
ถนน ในเขตตำบลมีเส้นทางคมนาคม ผิวจราจรเป็นแบบลาดยางและเทคอนกรีตแล้วร้อยละ ๗๐
โดยมีเส้นทางคมนาคมที่ใช้ติดต่อในเขตตำบลและพื้นที่ใกล้เคียงมีดังนี้
ถนนสายหลักที่ติดต่อกับอำเภอ ลาดยางแล้ว คือ ถนนสายโนนทอง - จางวาง
ถนนสายหลักที่ติดต่อระหว่างหมู่บ้าน ได้แก่
| สายลานบ่า - ดงขวาง สายงิ้วงาม - คลองเหมืองไทย สายงิ้วงาม - ปากดุก สายร่องดู่ – ร่องกอก |
ถนนในความรับผิดชอบของท้องถิ่น (อบต.ลานบ่า) แบ่งตามสภาพถนนดังนี้
| 1. ถนนลาดยาง | ระยะทาง 3.259 กิโลเมตร |
| 2. ถนนคอนกรีต | ระยะทาง 23.907 กิโลเมตร |
| 3. ถนนลูกรัง | ระยะทาง 5.232 กิโลเมตร |
| 4. ถนนแอลฟัลท์ติก | ระยะทาง 3.259 กิโลเมตร |
สะพาน
| สะพานคอนกรีต | จำนวน 13 แห่ง |
| สะพานเหล็ก | จำนวน 2 แห่ง |
| สะพานสลิง | จำนวน 2 แห่ง |
ขนส่งมวลชน
ท่าอากาศยานเพชรบูรณ์ อำเภอหล่มสัก จังหวัดเพชรบูรณ์
ไปรษณีย์/การสื่อสาร/การขนส่งวัสดุ ครุภัณฑ์
ที่ทำการย่อยของสำนักงานไปรษณีย์หล่มสัก 1 แห่ง (ที่ทำการบ้านผู้ใหญ่บ้านหมู่ที่ 16) และการขนส่งเอกชน KERRY
การไฟฟ้า
การขยายเขตไฟฟ้า ปัจจุบันมีไฟฟ้าใช้ทุกครัวเรือน คิดเป็น 80 เปอร์เซนต์ ปัญหาคือไฟฟ้าส่องสว่างทางหรือที่สาธารณะยังไม่สามารถดำเนินการได้อย่างทั่วถึง เนื่องจากพื้นที่ที่มีความต้องการให้ติดตั้งไฟฟ้าส่องสว่างนั้นไม่ใช้ที่สาธารณะ จึงไม่สามารถดำเนินการได้ การแก้ปัญหาคือ ประสานความร่วมมือกันในหลายๆ ฝ่าย เพื่อที่จะทำความเข้าใจกับประชาชนในพื้นที่ ทั้งนี้ อบต. ได้ตั้งงบประมาณในส่วนนี้ไว้ในแผนงานพัฒนาท้องถิ่นแล้ว
การประปา
การประปา องค์การบริหารส่วนตำบลลานบ่า มีกิจการประปาสามารถให้บริการได้ครอบคลุม ทุกหลังคาเรือน คิดเป็น 80 เปอร์เซ็นต์ ปัญหาคือบางช่วงน้ำดิบสำหรับผลิตประปามีน้อย จึงทำให้เกิดการขาดแคลนในช่วงฤดูแล้ง แก้ปัญหาโดยการสำรวจแหล่งน้ำบาดาลสาธารณะเพื่อมาทดแทน แต่เนื่องจากพื้นที่สำหรับขุดเจาะน้ำบาดาลไม่ใช่ที่สาธารณะ จึงเป็นอุปสรรคในการดำเนินงานอยู่ในปัจจุบัน
